Ya patron başa ya yönetici leşe
KPMG adlı danışmanlık şirketinin yaptığı ‘suiistimal’ araştırmasına katılan 146 şirket yöneticisi, Türkiye’de şirket içi yolsuzluk, rüşvet, görevi kötüye kullanma oranının oldukça yüksek olduğu görüşünde birleşmişler. Katılımcıların tamamına yakını suistimali, Türkiye’de büyük bir problem olarak görüyor ve artacağını düşünüyormuş. Ancak bu kişilerin sadece yüzde 8’i suiistimali kendi şirketinde büyük bir sorun olarak görüyormuş. KPMG Suiistimali Önleme ve İnceleme Bölüm Başkanı İdil Gürdil, Türkiye’deki birçok şirketin suistimali önleme konusunda çabası olmadığını, şirketlerin ‘benim çalışanım yapmaz’ mantığıyla hareket ettiklerini söylemiş.
Ben Gürdil’den farklı düşünüyorum. Bence Türkiye’de şirket çalışanlarının görevlerini suiistimali , örneğin ABD’de olduğu gibi, çok büyük bir problem değil. Çünkü ABD gibi ülkelerde suiistimali başkalarının parasını yöneten profesyonel yöneticiler yapıyor. Profesyonel yöneticilik şirket hisselerin geniş bir kitlelerin elinde olmasının bir sonucu. Başta işi denetleyen bir patron olmayınca işler profesyonele kalıyor. Profesyonel de bu konumunu suiistimal edebiliyor.
Türkiye’de ise şirketlerin büyük çoğunluğu aile şirketi. Şirketler profesyonel yöneticiler tarafından değil, aile üyeleri tarafından yönetiliyor. Yani patron her zaman işinin başında ve stratejik kararları o alıyor. Bu durumda yöneticilerin yapabileceği suiistimaler çoğunlukla, üst düzeydekiler için, şahsi harcamaların şirkete fatura edilmesi, alt düzeydekiler için, şirketten kırtasiye malzemesi yürütülmesi düzeyinde kalıyor. Bu nedenle patronlar suiistimallerin kendi şirketlerinde büyük bir sorun oluşturmadığını düşünüyorlar.
