İktisat politikalarının yan etkileri
İktisat politikaları ilaçlar gibidir. Bir yandan hastalığı tedavi ederken, diğer yandan yan etkileri nedeniyle başka sorunlar yaratırlar. Bu yüzden her politikanın beklenen getirileri ve maliyetleri karşılaştırılmalı, buna göre hangi dozda ve ne kadar süre ile uygulanacağı dikkatle tespit edilmelidir.
Geçen ay yakın aralıklarla iki haber basında yer aldı. Bunlardan ilki eski Sağlık Bakanı Bülent Akarcalı’nın bir açıklamasına dayanıyordu. Haber PKK’nın Amerikan sigara şirketleri ile birlikte Türkiye’ye kaçak sigara soktuklarına ilişkindi. Haber gazetelerde ‘aldığınız her sigara size PKK kurşunu olarak geri dönüyor’ iması ile verilmişti.
İkinci haberde ise, kamuoyunda kaçak içkiye karşı mücadelesiyle gündeme gelen, Alkollü İçkiler İthalatçıları ve Dağıtıcıları Derneği Başkanı Osman Ünlü’nün kaçak içki imal etmekten tutuklandığı yazmaktaydı.
Aslında yukarıdaki haberlere, kanıksanmış olması nedeniyle haber değeri bile taşımayan, bu yüzden de gazete haberleri arasında yer almayan mazot kaçakçılığı da eklenebilir.
Sigara, içki ve mazot. Bunlar Maliye’nin vergi toplamanın en kolay yolu olarak gördüğü üç mal. Tüketicilerinin bu malları almaktan vazgeçmeyeceğini düşünen ve ağır borç yükü altında ezilen maliye sürekli bu üç mal üzerindeki vergi yükünü arttırıp durumu düzeltmeye çalışıyor. Tabi vergiler yükseldikçe kaçakçılığın cazibesi PKK, Amerikan şirketleri dahil herkes için artıyor. Yani Maliye ortamı hazırladıktan sonra yerlisi, Amerikalısı, teröristi fırsatı kaçırmıyor.
Bir yorum
Tespit çok doğru devamını getirecek olursak şu sonuca da varabiliriz.Bu üç mal da ithalat ağırlıklı konu itibarı ile gümrük kaçakçılığı ancak kamuoyunda bilinenin aksine gümrük kaçakçılığına konu malların çok cüz’i bir kısmı sınırlardan illegal yoldan yurt içine girip piyasaya sürülmektedir.Asıl yekunü ise gümrük denetimi altında yurda giren malların, gümrük birliğine göre revize edilen gümrük mevzuatının boşluklarından yararlanarak miktar, kıymet ve rejim olarak evrak üzerindeki birtakım usulsüzlükler ile yurda girişi yapılan mallar oluşturmaktadır.Dolayısı ile iktisat politikalarında doğru zamanlama ve tercihler yakalansa bile uygulamayı kapan kamudaki sistem ve personel kalitesini artırmadan sonuca ulaşmak zor hatta havanda su dövmekten farksız.